Haşhimato veya Hashimoto hastalığı hipotiroidizmin en yaygın nedenidir. Vücudun tiroid bezine saldırdığı ve tahrip ettiği otoimmün bir hastalıktır. Bu yazıda haşimato hastalığının belirtileri, nedenleri ve mevcut tedavileri hakkında bilgiler vermeye çalışacağız.
Haşimato Tiroiditi Nedir?
Hashimoto tiroiditi (Hashimoto, kronik lenfositik tiroidit veya otoimmün tiroidit olarak da bilinir), vücudun tiroid bezine saldırdığı ve tahrip ettiği ilerleyici bir otoimmün hastalıktır. Hashimoto’s, tiroid bezinin iltihaplanması ve tiroid enzimlerine karşı yüksek düzeyde antikor ile karakterizedir. Sonunda, hasar ve iltihaplanma, tiroid bezinin artık yeterli tiroid hormonu tiroksin ( T4 ) ve triiyodotironin ( T3 ) yapamadığı hipotiroidizme ilerlemektedir.
Haşimato Yaygınlığı
Johns Hopkins Hastanesi, Hashimoto tiroiditinin 1942’den 2012’ye kadar tüm tiroidektomilerin% 6’sını oluşturduğunu bildirmektedir. ABD’de prevalans genel popülasyonda% 4,6’ya ve% 2’ye kadardır. Ayrıca bu hastalığın görülme oranları şu şekildedir:
- Kadınlarda erkeklerden 4-10 kat daha yaygındır
- Beyazlarda daha sık şekilde görülür
- En sık 45-55 yaş arasında görülmektedir.
- Hepatit C tedavisi (interferon-α) kullanan kadınlarda daha sık görülür
- Büyük olasılıkla her yaşta Hepatit C virüsü tarafından tetiklenmektedir
Haşima Tiroidi Belirtileri
Aşağıdaki semptomlar genellikle oküler migrenlerle ilişkilidir, ancak tanı için yetersizdir. Uyguzman bir doktora görünmek gerekir. Hashimoto tiroidi belirtileri hastalığa özgü değildir ve diğer otoimmün bozukluklarla karıştırılabilir. En sık gözlenen semptomlar arasında şunlar blunmaktadır:
- Soğuk intoleransı
- Depresif ruh hali
- Cilt kuruluğu
- Şiş gözler
- Kabızlık
- Kilo almak
- Yavaş kalp hızı
- Eklem ve kas ağrısı
- Yorgunluk
- Guatr (büyümüş tiroid bezi)
Hashimoto’nun yanında başka otoimmün hastalıklar da ortaya çıkabilir, çıkabilecek hastalıklar arasında şunlar bulunmaktadır:
- Vitiligo
- Romatizmal eklem iltihabı
- Çölyak hastalığı
- Diyabet tip 1
Otoimmün tiroid hastalığı olan birçok hastada çölyak hastalığı da vardır. Bu nedenle, bazı semptomlar Hashimoto tiroiditine atfedilemiyorsa çölyak hastalığı için test yaptırmak ihtiyatlı olabilir. Bunun yanında Çölyak hastalığı olan hastaların Hashimoto geliştirme riski 2-4 kat artmaktadır.
Hashimoto’nun iki şekli vardır:
- Otoantikorların tiroid bezini artık işlevsel olmayana kadar parçaladığı zaman atrofik olduğunda (HLA-DR3 ile ilişkili)
- Guatr (HLA-DR5 ile ilişkili)yani tiroid bezi iltihaplanır ve şişer
Hashimoto Tanıları için Birincil Testler
Hashimoto tiroidinin teşhisi öncelikle aşağıdakilerle tanımlanabilir:
Yüksek TSH Düzeyleri ve Düşük Tiroid Hormon Düzeyleri
Tiroid uyarıcı hormon ( TSH ), hipofiz bezi tarafından tiroid bezinin T4 yapmasına neden olan bir hormondur. Diğer testler yapılmadan önce hipotiroidizmi taramak için en sık test edilen hormondur. Genellikle TSH düzeyleri arttıkça tiroid fonksiyonu azalmaktadır. Referans aralığı 0.27-4.2 IU / ml’dir, ancak kullanılan bazı çalışmalar 0.2-2.5 mU / L [ 19 ] kadar düşük aralıklardadır. Tiroid hormonları da test edilir ve tiroid hormonları için normal aralıklar şu şekildedir:
- Toplam T3 (tT3): 4,2 ila 9,1 pmol / L
- Toplam T4 (tT4): 10,0 ila 27,2 pmol / L
- Serbest veya bağlı olmayan T4 (fT4): 0,9 ila 1,7 ng / dL
- Serbest veya bağlanmamış T3 (fT3): 2,5 ila 4,3 pg / mL
Tiroid Hormon Antikorlarının Varlığı
Dört farklı tiroid bileşiğine karşı antikorlar bulunabilir, bu antikorlar şunlardır:
- Tiroksin (T4): Tiroid hormonunun en az aktif formu
- Triiyodotironin (T3): Tiroid hormonunun en aktif şekli
- Tiroglobulin: T4 ve T3’ü kanda taşıyan bir protein
- Tiroperoksidaz: T4 ve T3’ün üretilmesine yardımcı olan bir enzim
Otoimmün tiroid hastalığı semptomları olan kişiler muhtemelen en az bir tiroid antikoru için pozitif test yapılmaktadırlar. Tiroid hastalığı olmayanların, bazı istisnalar olsa da, tespit edilebilir tiroid otoantikor düzeylerine sahip olması beklenmez.
Tiroid antikorları ve normal seviyeleri şu şekildedir:
- Kanda>% 8,0’da anti-tiroksin pozitif
- Kanda>% 8,0’da anti-triiyodotironin pozitif
- 5-40 IU / mL’de anti-tiroglobulin veya anti-TG
- 0-35 IU / mL’de anti-tiroperoksidaz veya anti-TPO
Bu aralıkları tanımlayan çalışmada anti-TPO <35 ve anti-TG <40 “negatif” olarak kabul edilmiştir. Laboratuvar sonuçları genellikle “referans aralık” olarak bilinen ve bazen “normal aralık” olarak adlandırılan bir değerler kümesi olarak gösterilir. Bir referans aralığı, bir grup sağlıklı insanı temel alan bir laboratuvar testinin üst ve alt sınırlarını içermektedir.
Sağlık uzmanı, sonuçlardan herhangi birinin beklenen değerler aralığının dışında olup olmadığını görmek için laboratuvar test sonuçlarını referans değerlerle karşılaştıracaktır. Bunu yaparak, kişinin ve sağlık uzmanının olası durumları veya hastalıkları tanımlamasına yardımcı olacak ipuçları elde edilebilir. Bununla beraber sonuçlarında laboratuvardan laboratuvara, kullanılan ekipmana, teknik ve kimyasallardaki farklılıklardan dolayı değişiklik ortaya çıkabilir. Bu yüzden sonuçlar biraz aralık dışındaysa bile panik yapılmamalıdır. Çünkü testi yapan laboratuvara dayalı normal aralıkta olduğu sürece, değer normaldir.
Bununla birlikte, normal bir testin belirli bir tıbbi durumun olmadığı anlamına gelmediğini hatırlamak önemlidir. Doktor sonuçları kişinin tıbbi geçmişi ve diğer test sonuçlarıyla birlikte yorumlayıp gereken tedavi koşullarını uygulayacaktır.
Tiroid Bezinin Ultrason veya İğne Biyopsisi
Hipotiroidili bireylerin tiroid ultrasonu muhtemelen anormal tiroid dokusu gösterecektir. Doktor ayrıca tiroid dokusunu örneklemek ve kanseri test etmek için iğne biyopsisi isteyebilir
Haşimato Tanısı için İkincil Testler
Tiroid bezinin iltihaplanma için fiziksel muayenesi (guatr): Bir doktor, şişlik veya guatr kanıtı için boynun önünü inceleyecektir.
Üriner iyodür konsantrasyonu / atılımı (UIC / UIE) ölçümleri: 6 ila 12 yaş arasındaki otoimmün tiroiditi olan çocukların sağlıklı çocuklara kıyasla yüksek (> 300 μg / L) UIC / UIE düzeyleri vardır ve klinik hipotiroidizme ilerleme riski daha yüksektir.
Haşimato Tiroidit İlerlemesinin 5 Aşaması
Haşimato tiroiditinin ilerlemesi 5 farklı aşamaya ayrılabilir. Bu aşamalar şu şekildedir:
- Birinci Aşama: Tiroid fonksiyonu normaldir ve tiroid antikoru yoktur. Bununla birlikte, genetik yatkınlığı olanlar için, bağışıklık aktivasyonuna dair kanıtlar olabilir (serolojik testlerde bulunan anormal hücre tipleri).
- İkinci Aşama: Zaman içinde artan konsantrasyonla kanda tiroid antikorları tespit edilir. Yatkın kişilerde tiroid iltihabına yol açabilen daha yüksek TSH seviyeleri belirginleşir.
- Üçüncü Aşama: Bu aşama subklinik tiroid fonksiyon bozukluğudur. Tiroid antikor seviyeleri, açık Hashimoto tiroiditi gelişinceye kadar artmaya devam edecektir.
- Dördüncü Aşama: Bu aşama teşhis edilebilir Hashimoto tiroidit aşamasıdır. Bu aşamada, hastalar klinik hipotiroidizm (çalışmayan tiroid bezi) geliştirme riski en yüksektir.
- Beşinci Aşama: Hashimoto tiroiditi en ilerlemiş aşamasıdır.
Haşimato Nedenleri
Hashimoto Tiroiditi için Çevresel Risk Faktörleri
Haşimato’nun bilinen tek bir çevresel nedeni yoktur, ancak bazıları otoimmün tiroidit gelişimi ile ilişkilendirilmiştir. Bu bölümde ele alınan çalışmaların çoğunluğu yalnızca derneklerle ilgili olduğundan bir neden-sonuç ilişkisi kurulmamıştır. Ek olarak, Haşimato gibi karmaşık bozukluklar bir kişiden diğerine değişebilen birçok olası faktörü içermektedir. Bu faktörleri şu şekide sıralayabiliriz:
Doğum Sonrası Hormonal Dalgalanma
Tiroid antikor konsantrasyonu, fetüsün reddedilmesini önlemek için hamilelik sırasında azalır ve doğumdan sonra tiroid antikorlarında bir toparlanma olur. Tiroid hormonlarındaki bu dalgalanma, bir anneyi diğer kalıcı otoimmün hipotiroidizmlerin ortak öncüsü olan postpartum tiroidit (tüm gebeliklerin% 3-8’inde görülür) geliştirme riski altına sokmaktadır.
Yüksek İyot Seviyeleri
Otoimmün tiroidit gelişimi aşırı iyot maruziyeti ile ilişkilidir. Tiroglobulinin (tiroid hormonu üretimine katılan bir protein) artan iyotlanması, duyarlı bireylerde otoimmün tiroidit semptomlarına yol açabilir. Tiroid bezinin bozulması muhtemelen aşırı iyot seviyelerini takip etmektedir.
Radyasyona Maruz Kalma
Çocukların radyasyona maruz kaldığı Çernobil kazasından sonra tiroid antikorlarının prevalansı artmıştır. Bu, önemli radyoaktif serpinti- lerin Hashimoto gibi otoimmün hastalıklar geliştirme riskini artırabileceğini düşündürmektedir.
Kirleticiler
Tütün dumanı, çözücüler ve bazı metaller dahil olmak üzere toksik maddeler, Hashimoto’nun insidansında artış ile ilişkilendirilmiştir.
İlaçlar
Viral enfeksiyonu (interferon-α) veya kanserleri (ipilimumab, pembrolizumab ve nivolumab) tedavi etmek için kullanılan bazı ilaçlar Hashimoto dahil otoimmün bozukluklarla ilişkilendirilmiştir.
Uyku Apnesi
Uyku apnesi hakkında şu bilgiler edinmek faydalı olabilir:
- Uyku sırasında nefes almada duraklamalar ile karakterizedir
- Uyandığında yorgunluk ve uyuşukluğa neden olur
- Hashimoto tiroiditi, obstrüktif uyku apnesi (OSA) olan kişilerde, özellikle kadınlar arasında yaygındır
- Hem OSA hem de Hashimoto’lu insanlar sadece Hashimoto’lu (400 IU / mL) insanlara kıyasla yüksek seviyelerde (1.000 IU / mL) tiroid antikorlarına sahiptir.
- Hashimoto tiroiditinde görülen otoimmün semptomların gelişimini hızlandırabilen düşük dereceli inflamasyon (inflamatuar sitokinler) ile ilişkilidir.
Sirkadiyen ritmin önemi:
- TSH, uyku başlangıcında zirveye ulaşan sirkadiyen bir ritmi takip ederken en düşük konsantrasyon gün ortasında meydana gelmektedir.
- Hashimoto hastalarında anormal tiroid fonksiyonuna rağmen TSH sekresyonunun sirkadiyen ritmi korunmaktadır.
- TSH ritmi ile birlikte uyku apnesine bağlı uyku döngüsünde anormallikler aşırı inflamasyon seviyelerine neden olabilir ve otoimmün hastalık riskini artırabilir.
Ağır Metaller
Yüksek antikor seviyelerinden (anti-tiroid peroksidaz ve anti-tiroglobulin) iltihap, Hashimoto semptomlarını kötüleştirir. Civa içeren dental amalgamların çıkarılması, cıva alerjisi olan 27 kişide tiroid antikorlarını azaltmıştır. 5600’den fazla Çinli yetişkinin yaptığı bir çalışmada, daha fazla kadmiyuma maruz kalan kadınların tiroglobulin antikor düzeyleri daha yüksektir. Kadmiyuma maruz kalma kaynakları arasında sigara dumanı, işlenmiş ve hazır yiyecekler, kontamine olmuş büyük okyanus balıkları bulunmaktadır.
mayoclinic.org
