Bütün dünyayı etkisi altına alan koronavirüs elektron mikroskobu altında işte böyle görünüyor.
Normalde renksiz olan bu görüntü dijital olarak renklendirilmiş. Foroğraftaki sarı yuvarlaklar koronavirüsler ve mavi kısımlar ise insan hücrelerini gösteriyor. Virüsün dışında ise korona yani taş ismini almasını sağlayan protein parçaları bulunuyor. Bu protein parçaları virüsün dışını saran yağdan oluşan bir zara bağlı. Sabun yağ çözücü etki gösterdiği için ellerimizi sabunla yıkadığımızda virüsün zarı eriyerek etkisiz hale geliyor.
Koronavirüs yüzeyindeki bu protein parçaları sayesinde insan hücrelerinde bulunan ACE2 adlı bir reseptöre bağlanır. ACE2 reseptörü yayılan yanlış bilginin aksine türklerde de vardır. Virüs akciğer hücresine bağlandıktan sonra içindeki genetik bilgiyi hücreye enjekte eder. Genetik madde insan hücresini ele geçirip onu adeta bir virüs üretme fabrikasına dönüştürür ve kısa zaman içinde çok sayıda virüs üretilir.
Bu sırada Vücudumuz virüsleri zayıflatmak ve bağışıklık sisteminin daha iyi çalışması için vücut sıcaklığını yükseltir. Bu yüzden ateşimiz çıkar. Ayrıca öksürükle birlikte ciğerlerdeki virüslerin dışarı atılması sağlanır. Başka bir savunma mekanizması ise ciğerlerden sıvı salgılanarak virüsün uzaklaştırılmasıdır. Bu olaya inflamasyon ya da iltihap denir.
Akciğerdeki hava keseciklerine sıvı salgılanmaya başlar ve virüs atılmaya çalışılır. Ancak koronavirüs bazen akciğerlerde çok fazla sıvı birikmesine ve iltihap oluşmasına neden olur. Hava boşluğunda sıvı biriktiği zaman ciğerler yeterli oksijen alamazlar ve nefes darlığı yaşamaya başlar. Bazı kişilerde bu durum ağır yaşanır ve kişinin solunum cihazı yardımıyla nefes almaya ihtiyacı ortaya çıkar. Virüs korkutucu gözükse de bize engellenemez değildir.
Peki koronavirüsün bize bulaşmasından nasıl korunabiliriz?
Hasta bir kişi öksürdüğünde havayla birlikte çok sayıda gözle görülemeyen sıvı damlacıkları saçılır. İçinde virüslerin olduğu bu sıvılar havada fazla kalamayıp yere çökerler. Bu yüzden hastalık en fazla etraftaki virüslü yüzeylere dokunduktan sonra ellerin yüze götürülmesiyle bulaşıyor. Bu nedenle dışardayken ellerin yüze götürülmemesi ve sık sık sabunla yıkanması hastalığın yayılmasını önemli ölçüde azaltıyor.
Maske takılması ise aslında sanıldığı kadar koruma sağlamıyor. Çünkü maske zamanla nefesimizdeki nemle ıslanıp virüsleri daha kolay tutabilir hale geliyor. Ayrıca maskelere olan aşırı talep yüzünden sağlık çalışanları koruyucu ekipman bulmakta zorlanıyorlar. Bu yüzden maske takmak yerine insanlarla aramızdaki mesafeyi 1 buçuk metreden fazla tutmak daha etkili bir çözüm. Ayrıca hasta olan herkes belirti göstermiyor. Yani bir kişi hasta gözükmese bile koronavirüs taşıyıp başkalarına bulaştırabilir…
