Stres, vücuttaki sinir sisteminin normalin ötesine geçmiş olduğu süreçtir. Tanım etmesi zorluk derecesi yüksek o denli fazlaca stres türü var ki.

Hepimiz strese değişik şekillerde tepki verir. Duruma bağlı olarak stres hem yararlı hem de zararı dokunan olabilir. Bu stres, performansımız için bizi motive ediyorsa ve hayatımızda pozitif yönde değişikliklere yol açıyorsa faydalıdır. Stres olmasaydı yaşam bunaltıcı, bunaltıcı olurdu ve hiçbir şekilde rahatça yaşayamazdık.

Psikolog Fidan Mammadzade’ye gore stres, uykuyu dengeleyen serotonin ve melatonin hormonlarını etkisinde bırakır ve bunun sonucunda uykusuzluk oluşur. Uykusuzluk, toplumsal yaşamda baş ağrısı, tazyik dengesizlikleri, sindirim sorunları ve zayıflamış bağışıklık sistemi şeklinde emarelerle sorunlara niçin olur.

“Stres çoğu zaman iki kategoriye ayrılabilir – uyarı yada tepki. Stres, yaşadığımız bir durum yada olayın sonucu olarak bizi uyarabilir. Bu vaka fizyolojik ve zihinsel olabilir, mesela bir otomobil kazası, iş yerinde bir münakaşa, bir işini yitirme yada sevdiğimiz birinin ölümü şeklinde. Bir durum olabilir. Stres, bu vakaya verdiğimiz zihinsel yada fizyolojik tepkimiz de olabilir. ”

Psikoloğa gore stres kendini devamlı düşünceler, anksiyete, korku, üzüntü, sinirlilik, hiddet, devamlı unutkanlık, yalnızlık, dikkat eksikliği, kararsızlık, umutsuzluk, uykusuzluk, kabuslar, depresyon ve nihayet intihar şeklinde gösterir. Stresli kişiler kas gerginliği, kas spazmları, baş ağrısı, migren, diş ağrısı, bitkinlik, halsizlik, kabızlık, ishal, hazımsızlık, ülser, titreme, astım, yüksek gerilim ve nefes darlığı yaşarlar.

Görüştüğümüz kişiye gore kalp hastalığı, kanser, solunum hastalıkları, artrit, gastrointestinal bozukluklar, uykusuzluk, ruhsal bozukluklar (depresyon, intihar), psikosomatik bozukluklar, cilt hastalıkları, kronik ağrı ve krampların ana sebeplerinden biri stres. Tüm bu hastalıkların nedenini strese bağlayamayız. Sadece bu hastalıkların oluşumunda stresin mühim rolünü unutmamalıyız.

Birçok ülkede stres, kalp hastalığının önde gelen sebeplerinden biridir. Anksiyete, korku ve hiddet kalp hastalığına daha acele yol açabilir. İsviçre’de meydana getirilen bir araştırma, kalp krizine yol açan arterlerin sertleşmesinin ana sebebinin stres bulunduğunu buldu. Bu yüzden, stres testlerine doğal olarak tutulan hastaların arterleri daraldı, kan akışı azaldı, tansiyon arttı ve kalp hızı arttı. Ufak ölçekli günlük stres karamsarlığa, asabiyete ve yorgunluğa neden olur. Stres kronikleştiğinde, stres hormonları depresyon, anksiyete ve hatta bellek kaybı şeklinde davranış bozukluklarına yol açabilir.

“Stresten kaçınmak için yatmadan ilkin nebat çayları içmelisiniz. 19.00’dan sonrasında yiyecek yemeyin. Kahve, kola şeklinde kafeinli, uyarıcı içecekler içmeyin. Stres anında vücudumuz daha azca adrenalin salgılar. Bu eksiklik bilhassa baş ağrısı ve migrendir. Stresin sağlamış olduğu adrenalin eksikliğini telafi etmek için egzersiz yapılması önerilir. Tertipli egzersiz serebral damarlara oksijen akışını düzenler ve stres esnasında ortaya çıkan baş ağrısı riskini azaltır. ”

Stresli ortamlar bağışıklık sistemini yavaşlatırken, hastalık ve mikroplarla savaşma kabiliyetlerini de azaltır. Netice olarak, şahıs devamlı olarak kendini zayıf ve bitkin hisseder. Bolca sebze ve kivi, portakal, C vitamini yönünden varlıklı meyveler stresi önler. Stres esnasında azalan adrenalin de sindirim sistemini yavaşlatır. Yediğimiz yiyeceklerin yavaş sindirilmesi mide krampları, gaz ve mide bulantısı semptomlarını artırır. Bunu önlemek için lifli yiyecekleri ve prebiyotik içeren yiyecekleri tercih etmeniz önerilir.

Psikolog, stresli kişilerin bir çok süre zihinsel olarak rahatsız olduklarını ve durumdan çıkamadıkları için intihar ettiklerini söylüyor. İntihar çoğu zaman stresli insanoğlu için son umar. Mammadzade’ye gore bu tür vakalar en fazlaca kış aylarında meydana gelmektedir. Yetersiz güneş ışığı vücudu zayıflatır ve sonraki vakalar strese neden olur.