Çin’den ‘temiz’ nükleer enerji için yeni hamle!

Dünya’nın yeni süper gücü olma yolunda ilerleyen Çin, bu sefer de temiz enerjiye kafayı taktı. Ülke, sıvı toryum ve erimiş tuz kullanarak enerji üretebilen ‘temiz’ nükleer reaktörü inşa edecek. İlk prototip, Ağustos ayında aktif olacak. Uzmanlar testlerin Eylül ayında başlayacağını tahmin ediyor. Tam ölçekli ticari reaktörün ise 2030 yılına kadar hazır olması planlanıyor.

İnsanoğlu olarak yenilenebilir enerjiye eninde sonunda geçeceğiz. Ama bu süreç biraz zaman alacak gibi gözüküyor. Günümüzün enerji tüketimi karşısında üretim hızımız şuan yenilenebilir enerjiye tamamen geçmemize müsaade etmiyor. Fakat bu dönüşümden kaçamayız. Çin de bu dönüşümün aktörlerinden biri olmak istiyor.

Çin dünyada bir ilki gerçekleştiriyor

Yeni yöntemden tek beklenti çevreyi daha az kirletmesi değil. Bu teknolojinin aynı zamanda bazı siyasi tartışmaları da hafifletmesi bekleniyor. Geleneksel uranyum reaktörler, doğada 10 bin yıla kadar dayanan radyoaktif atıklar oluşturuyor. Kurşun kaplar ve kapsamlı güvenlik önlemleri gerektiren atıklar konvansiyonel reaktörlerin fazlaca tepki çekmesine neden oluyor. Ayrıca bu atıklar, nükleer silahlar için çok önemli bir izotop olan plütonyum-239‘u da içeriyor. 

Çernobil’de gördüğümüz gibi bu geleneksel yöntem, bir sızıntı durumunda atmosfere dramatik düzeyde radyasyon yayma riskini de beraberinde getiriyor. Klasik reaktörlerin dezavantajlardan bir diğeri ise, büyük miktarda suya ihtiyaç duyması. Bu durum reaktörlerin kurak iklimlerde kullanımını oldukça zora sokuyor.

Bununla birlikte yeni toryum reaktörleri, temel elementlerini çoğunlukla uranyum-233‘ü çıkaran florür tuzunda çözüyor. Yani atıkların bir kısmını çeşitli reaksiyonlarla zararsız bir hale dönüştürebiliyorsunuz. Arta kalan diğer atıkların yarılanma ömrü ise ‘sadece’ 500 yıldır. Yine de bu rakam muhteşem sayılmaz. Ama günümüz atıkların yarılanma ömrünün 10.000 yıl olduğunu düşününce bu yöntemin çok daha güvenli olduğunu anlıyoruz. 

Toryum reaktörlerinde yaşanacak bir sızıntı durumunda erimiş tuz, toryumu etkili bir şekilde yalıtır. Böylelikle, oluşacak büyük sızıntıların önüne geçilebilir. Bu teknoloji su gerektirmez ve nükleer silah üretmek için kolayca kullanılamaz. Geliştirilen yöntem sayesinde çoğu şehirden uzakta, hatta çölde reaktörler inşa edebilirsiniz. Hem de atıkların nükleer silah stoklarına ekleneceği endişesini yaşamadan.

Gelen bilgilere göre Çin, Gansu eyaletinde bir çöl şehri olan Wuwei’de ilk ticari toryum reaktörünü inşa ediyor. Yetkililer bunun, Çin’in uluslararası genişlemesini hızlandırma yönünde yaptığı bir çalışma olarak görüyorlar. Teoride Çin, nükleer silahların yayılmasına katkıda bulunmadan nükleer enerji üretimini artırmayı planlıyor.

Temiz Nükleer Enerji üretiminde rekabet kızışmış durumda!

Bu gelişme, toryum reaktör teknolojisinde geride kalan ABD’yi ve Çin’in diğer siyasi rakiplerini endişelendirmiş olmalı. ABD’nin Natrium reaktörü hala geliştirme aşamasında. Çin’in bu yarışı hızlandırmasıyla birlikte rakiplerinin de hız kazanması muhtemel.

Çin’in 2060 yılına kadar karbon-nötr olma hedefine ulaşmak için kat edecek daha çok yolu var. Ülke hala büyük ölçüde kömür enerjisine bağımlı. Temiz kaynakların enerji talebini kendi başlarına karşılayacağının garantisi henüz yok.

Toryum reaktörleri standart reaktörlere göre daha hızlı inşa edilebiliyor. Ayrıca bu teknolojinin yaygınlaşmasıyla birlikte nispeten küçük bölgelere büyük tesisler kurma derdi ortadan kalkacak. Çağın teknolojisine ayak uyduran Çin’in kömürden hızlı bir şekilde kurtulması olası.

Siz Nükleer Enerji hakkında ne düşünüyorsunuz? Sizce bu yöntem artan enerji talebini temiz bir şekilde karşılamaya yetecek mi? Amerika ve Avrupa’nın neler yapacağı da bir diğer merak konusu. Fikirlerinizi yorumlar kısmında ve SDN Discussion board‘da belirtmeyi unutmayın!