Uzaylı Yaşam Bulmak Basit Bir Kimya Testi ile Mümkün Olabilir. NASA’daki bilim insanları, günün birinde diğer dünyalardaki yabancı yaşamı keşfetmek için robotlu görevlerde kullanılmak üzere çok basit bir kimyasal analiz geliştiriyor.
Başka bir gezegene bir robot indirildiğinde, uzay aracı yada gezicinin sadece bir numuneyi alıp bir kimyasal analizöre bırakarak, dünya dışı yaşam hakkında ‘olumlu’ ya da ‘olumsuz’ bir sonuç elde etmesi, harika olmaz mıydı?
Bu kimya testi çok da ihtimal dışı değil. NASA’nın California Pasadena’da bulunan, Jet Propulsion Laboratory’daki bilim adamları, halihazırda uzay aracı tarafından kullanılan herhangi bir yöntemden 10.000 kat daha hassas bir yöntem üzerinde çalışıyor.
Yaşamın temelinde olan belirli amino asit tiplerinin saptanmasına odaklanan araştırmacılar, yabancı bir dünyanın yüzeyinden alınan sıvı bir numuneyi, sıvı bir ayıraç olarak bilinen bir kimyasalla karıştırmayı tasarlıyorlar. Sonrasında, karışım üzerinde lazer ışınlarını parlatarak, içerdiği moleküller, bir elektriksel alana maruz kaldığında farklı hızlarda hareket etmeleriyle gözlemlenebilirler. Bunda, farklı moleküller tanımlanabilir ve her şey özerk olarak yapılabilir, hiçbir insana da ihtiyaç duyulmaz.
‘Kapiler Elektroforez’ olarak bilinen yöntem, birçok farklı amino asit tipini aynı anda tespit etmek için kullanılabilir.
Araştırmacı Jessica Creamer, yaptığı açıklamada, “Yöntemimiz, tek bir çalışmada tespit edilebilen amino asit sayısını artırarak, önceki girişimleri iyileştiriyor” dedi.“Buna ek olarak, bu yöntem amino asitleri,son derece tuzlu örneklerde bile çok düşük konsantrasyonlarda, çok basit bir ‘karışım ve analiz’ işlemi ile tespit etmemizi sağlıyor.”
Ekip, yöntemlerini California’da Mono Lake’den alınan su -aşırı alkalinite içeren tuzlu su kütlesi- üzerinde test etti ve aynı anda 17 farklı amino asit analizi yaptı.
Projenin baş araştırmacısı olan Peter Willis,“Yöntemimizi kullanarak, canlı organizmalardan gelen amino asitler ile göktaşı gibi cansız kaynaklardan gelen amino asitler arasındaki farkı ayırt edebiliyoruz dedi.
Amino asitler gibi moleküllerde, birbirlerinin ayna görüntüleri olan 2 farklı ‘kiral’ özelliği gösterir. Dünya üzerindeki yaşam için her durumda,organik olmayan kaynaklar kabaca eşit ‘sol’ ve ‘sağ elli’ kiralite amino asitleri içerirken, canlı organizmalardan gelen amino asitler çoğunlukla sol ellidir. Bu farklılaşma kapiler elektroforez ile saptanabilir.
Bu yöntem çeşitli sebeplerden dolayı son derece etkilidir. Günümüzde NASA, Mars’ta yaşanabilir ortamlar aramak için büyük bir gayret sarf etmektedir. Kızıl Gezegenin eskiden çok ıslak bir yer olduğunu biliyoruz ve bugüne kadar tuzlu sıvı su kaynaklarının bulunduğunu gösteren kanıtlar da var. Yaşam Mars’ta devam etmekteyse ve gelecekte bu yöntemle doğrudan bu tuzlu,toksik sudan numune alabilirse, muhtemelen onu inceleyecek olan hassas kimyasal analizler yapılabilir.
Ayrıca, gelecekte bu robotların geniş bir yer altı okyanusuna sahip olduğu bilinen Jüpiter’in uydusu Europa’ya gönderilebileceği umuluyor. Yaşamın bir çok bileşeninin, Europa üzerinde var olduğunu biliyoruz, bu nedenle eğer robotlar uydunun buzla kaplanmış yüzeyine gönderilebilirse ve hatta okyanusuna bırakılabilirse, Güneş Sisteminin başka bir yerinde yaşam olup olmadığını öğrenmek basit bir kimya testi ile mümkün olacaktır.
Çeviren: Zeynep Kübra Akpınar
Kaynak: http://www.seeker.com/
