Herkes bilir ki, normalde bitkiler evimizdeki havayı temizlemeye yardımcı olurlar. Evinizde fark yaratmak için 20’den fazla bitkiniz olması gerektiği tahmin ediliyor. Washington Üniversitesi’nden bilim insanları tarafından geliştirilen genetiği değiştirilmiş sarmaşık ise havadaki zehirli kloroform ve havadaki benzeni temizlemek için gerçekten çok etkili.
Böylece sadece bu sarmaşık havayı temizlemek için yeterli olacaktır. Bilim insanları tavşanlarda bulunan bir proteinin (sitokrom P450 2E1) tanımlayıcı olan genin sentetik bir versiyonunu yaparak işe başladılar. Tüm memelilerde bulunan 2E1 proteini benzeni, fenole çeviriyor. Sonrasında kloroformu da karbon dioksit ve klorür iyonlarına dönüştürüyor.
Bu protein karaciğerde bulunduğundan, havadaki toksinleri nötralize etmekte yardımcı olamıyor. Araştırmacılar pothos sarmaşığı bitkisindeki her hücrede 2E1 ifade edecek sentetik gen tanımladı. Laboratuvar testlerinde genetiği değiştirilmiş sarmaşıkla, normal sarmaşık cam tüplere konularak benzer ve kloroform gazına maruz bırakıldılar.
11 günlük süreçte normal sarmaşıkta gaz derişimleri değişmedi. Fakat modifiye sarmaşıklarda, üç gün içinde kloroform konsantrasyonu % 82’ ye kadar düştü. 6 gün içinde ise tespit edilemeyecek düzeye indi. Benzen derişimi ise 8 gün içinde %75 düştü. Ayrıca 2E1 ile üretilen fenol, karbon dioksit ve klorür iyonları bitkilerin büyümesine yardımcı oldular. Çünkü pothos sarmaşığı ılıman iklimlerde çiçek açmadığından, değiştirilen genler de çevreye yayılamaz. Yine de soğuk iklimlerde bu geçerli değil.
Normalde deneyde verilen gaz konsantrasyonları evde olduğundan çok daha fazlaydı. Bu nedenle evde bitki daha verimli olabilir. Evdeki havayı bitkiye doğru üfleyecek bir fan sistemi kurulabilir. Bilim insanları ağaç ürünlerinden yayılan formaldehiti kıracak bir diğer proteini bitkilerde ifade etmeye çalışıyor.
“İnsanlar evlerde zehirli organik bileşiklerden pek bahsetmiyorlar. Sanırım yapacak pek bir şeyleri olmadığından… Biz evdeki bu zehirli bileşenleri ortadan kaldıracak bitkiler tasarlıyoruz,”diyor araştırmanın kıdemi yazarlarından Prof. Stuart Strand, Araştırma Environmental Science and Technology dergisinde yayınlandı.
