Dünyanın manyetik alanı gezegenimizin en gizemli özelliklerinden biridir. Ayrıca hayat için gerekli olan atmosferimizin güneş fırtınaları tarafından alınıp götürülmemesi için hayati önem taşımakta olup, yeryüzündeki hayata kalkan görevi oluşturarak bizi zararlı radyasyondan korurlar. Bilim insanları, gezegenin iç kısımdaki sıvı iç çekirdeğin katı dış çekirdeğin etrafında ve Dünya’nın rotasyonunun ters yönünde dönerek bir dinamo eylemi yarattığı teoremini öne sürdüler.
Buna ek olarak kabukta mıknatıslanmış kayaçlar ve okyanusun akışı gibi diğer faktörlerde Dünyanın manyetik alanına etki etmektedirler. Bu sebepten ötürü ESA (Avrupa Uzay Ajansı )yerleştirildiğinden bu yana Swarm Uydu teknolojisi ile devamlı olarak Dünya okyanuslarındaki manyetik alanı ölçümleri yapmaktadır ve elde edilen sonuçlar Avusturya-Viyana’da yapılan Avrupa Yerbilimleri Birliği toplantısında sunulmuştur.
Üç adet dünya gözlem uydusundan meydana gelen Swarm misyonu olarak adlandırılan yerin manyetik alanını ölçme görevi , Dünya’nın manyetik alanının yüksek hassasiyetli ve yüksek çözünürlüklü ölçümlerini sağlamak adına 2013 yılında başlatılmıştır. Bu görevin amacı sadece dünyanın manyetik alanının nasıl oluştuğu ve nasıl değiştiği değil, aynı zamanda dünyanın düzeni ve iç süreçlerinin ne olduğunu hakkında daha fazla öğrenerek bilgi sahibi olmamızı sağlamaktır.
Sanatçının, dünyanın çekirdek, manto, kabuk, okyanuslar, iyonosfer ve manyetosferin manyetik sinyallerini ölçmek için tasarlanan ESA’nın Swarm uyduları üzerindeki etkisi. – Görüntü kredisi: ESA / AOES Medialab
Avruapa Uzay Ajansı Swarm uyduları Dünya’nın çekirdeğinden manto, kabuk, okyanuslar, iyonosfer ve manyetosferden gelen manyetik sinyallerin ölçümünü gösteren temsili çizim. ESA/AOES Medialab
Bunun ötesinde diğer amaç ise, iklim ve hava durumunu etkileyen atmosferik süreçler ve okyanus dolaşım modelleri hakkında bilgimizi genişletmektir. Okyanus aynı zamanda Dünya’nın manyetik alanına ufak yollu katkıda bulunması sebebiyle Swarm misyonunun önemli bir konusudur. Aslında okyanusun tuzlu suları Dünya’nın manyetik alanı boyunca aktıkça ,manyetik bir sinyale neden olan elektrik akımı üretir.
Bu manyetik alan çok küçük olması sebebiyle ölçülmesi çok zordur. Ama Swarm görevi tamda bu noktada dikkate değer detaylarla bu işi başarmıştır. 2018 Avrupa Yerbilimleri Birliği toplantısındaki sunulan sonuçlarda, dalgaların meydana getirdiği manyetik sinyallerin 24 saatlik bir süreçteki değişimi bir canlandırma ile gösterilmiştir .
Canlandırmada günün ilerleyen saatlerindeki kuzeyden güneye doğru kayan ve daha derinden daha sığa, kıyı bölgelerine kadar uzanan Dünya okyanuslarındaki sıcaklık değişimlerini gösterilmektedir. Danimarka Teknik Üniversitesi’nden Nils Olsen, ESA’da bu değişikliklerin Dünya’nın manyetik alanı üzerinde dakikada 2.5 ila -2.5 mikrotesla arasında olduğunu açıkladı.
Basın Açıklaması “Dalgaların manyetik sinyallerinin ölçülmesi için okyanus yüzeyinden deniz tabanına kadar, okyanusun tüm derinliklerde nasıl aktığına dair gerçekten küresel bir tablo veren Swarm uydularını kullandık. Okyanuslar havadaki ısıyı emdikleri için, bu sıcaklığın özellikle derinlemesine nasıl dağıldığını ve depolandığını izlemek, değişen iklimimizi anlamak için önemlidir. Buna ek olarak , gel-git manyetik sinyali ayrıca zayıf bir manyetik tepkiye sebep olduğu için bu sonuçlar, Dünya’nın litosfer ve üst mantosunun elektriksel özellikleri hakkında daha fazla bilgi edinmek için kullanılacaktır.”
Dünya’nın manyetik alanı hakkında daha fazla şey öğrenerek, bilim insanları, bildiğimiz gibi yaşam için gerekli olan Dünya’nın iç süreçleri hakkında daha fazla şey keşfedeceklerdir. Bu da, Dünyamızı ve diğer gezegenleri şekillendiren jeolojik süreçlerin çeşitlerin aynı zamanda da diğer gezegenlerde neyin hayatı destekleyebileceğinin belirlenmesi hakkında daha fazla bilgi edinmemizi sağlayacaktır.
Kaynak:
https://www.universetoday.com/