Karbondioksit nedir?
Karbondioksit, kovalent bağlı bir karbon ve iki oksijen atomundan oluşan moleküle sahip, normal koşullarda gaz halinde bulunan bileşiğin adıdır. Renk ve kokusu yoktur. Formülü CO2 şeklinde olup molekül ağırlığı 44,009 g/mol’dür. Karbon içeren besin maddelerin metabolize edilmesi sonucu meydana gelen bir son üründür.
Solunumdaki yeri açısından hayati önem arz eder. Oksijen akciğerlere üst hava yollarını geçerek gelir ve alveolde hemoglobin ile taşınarak alveole getirilmiş olan karbondioksit ile yer değiştirir. Daha sonra karbondioksit oksijenin takip ettiği yolla dışarıya verilir. Bitkiler gündüz CO2 alır, O2 verirler. Gece ise O2 alır, CO2 verirler.
CO2 serbest gaz halinde volkanik bölgelerden çıkan gazlarda, suda çözünmüş olarak ise maden suyunda bulunur. Şehir ve dağlık bölgelerde değişmek üzere atmosfer havasında ortalama %0,03-0,04 nispetinde, egzozda ise %13 nispetinde bulunur.
Karbondioksiti kim keşfetti?
Kalsiyum karbonatın ısıtılmasının havadan daha ağır bir gaz ürettiğini fark eden, ayrıca, ateşi söndürebileceğini de belirten, İskoç doktor ve kimyager Joseph Black, 11 Haziran 1754’te karbon dioksit keşfetti. J. Black gaza “sabit hava” dedi.
Joseph Black kimdir?
J. Black, 16 Nisan 1728’de Fransa’nın Bordeaux kentinde doğdu ve 15 çocuktan biriydi. 12 yaşındayken, Belfast, İrlanda’da, Yunanca ve Latince öğrendiği bir okula gitti. Hem Edinburgh hem de Glasgow Üniversitesine genç bir adam olarak katıldı ve her iki üniversitedeki kimya binaları onun adını aldı. Karbondioksit keşfi ile birlikte özel ısı ve gizli ısı içeren keşifleri ile ünlüdür.
