Jüpiter Kadar Büyük, Ancak 10 Kat Daha Hafif Bir ‘Pamuk Şeker’ Geze…

Gökbilimciler, Jüpiter kadar büyük ancak 10 kat daha hafif olan benzersiz bir ‘pamuk şeker’ gezegeni keşfettiler.

WASP-107b adı verilen gezegenin, şimdiye kadar keşfedilen en az yoğun dış gezegenlerden biri olduğuna inanılıyor ve bu özelliği ona bir ‘süper-puf’ veya ‘pamuk-şeker’ gezegeni takma adlarını kazandırdı.

Araştırmacılar, bulguların, dev gezegenlerin nasıl oluştuğu ve büyüdüğüne dair anladığımız şeyler üzerinde ‘büyük etkileri’ olduğunu söylüyor.

WASP-107b, Başak takımyıldızında, Dünya’dan 212 ışık yılı uzaklıkta yer almaktadır.

Tahminler gezegenin kendi yıldızı WASP-107’ye Dünya’nın Güneş’e olduğundan 16 kat daha yakın olduğunu gösteriyor.

Hawaii’deki Keck Gözlemevi tarafından elde edilen gözlemleri kullanarak, Montreal Üniversitesi’nden araştırmacılar gezegenin boyutunu ve yoğunluğunu belirleyebildiler.

Elde ettikleri sonuçlar, WASP-107b’nin Jüpiter ile yaklaşık aynı boyutta olduğunu, ancak yaklaşık 10 kat daha hafif olduğunu gösteriyor.

Araştırmacılara göre, bu son derece düşük yoğunluk, gezegenin Dünya’nın kütlesinin dört katından fazla olmayan, katı bir çekirdeğe sahip olması gerektiğini gösteriyor.

Bu, kütlesinin yüzde 85’inden fazlasının, çekirdeğini çevreleyen kalın gaz tabakasında olduğunu gösteriyor.

Montreal Üniversitesi’nde doktora öğrencisi ve çalışmanın baş yazarı Caroline Piaulet şunları söyledi: ‘WASP-107b hakkında birçok sorumuz vardı. Bu kadar düşük yoğunluklu bir gezegen nasıl oluşur?

Ve özellikle gezegenin yıldızına yakınlığı göz önüne alındığında, devasa gaz tabakasının kaçmasını nasıl engelledi?

Bu bizi, oluşumun geçmişini belirlemek için kapsamlı bir analiz yapmaya teşvik etti. ‘

Jüpiter ve Satürn gibi gaz devi gezegenlerin çoğu, Dünya’dan en az 10 kat daha büyük bir katı çekirdeğe sahiptir.

Bununla birlikte, WASP-107b’nin çok daha az kütleli bir çekirdeği var, bu da araştırmacıları gezegenin gaz katmanını oluşturmak ve korumak için gerekli olan kritik eşiği nasıl geçebildiğini sorgulamaya yönlendiriyor.

Süper kabarık gezegenler konusunda dünyaca ünlü bir uzman olan Profesör Eve Lee’nin birkaç teorisi var.

“WASP-107b için en mantıklı senaryo, yıldızdan uzakta oluşmuş gezegenin diskteki gazın yeterince soğuk olduğu ve gaz birikiminin çok hızlı gerçekleşebileceğidir ‘dedi.

Gezegen daha sonra ya yuvarlak yüzeyüyle ya da sistemdeki diğer gezegenlerle etkileşimler yoluyla mevcut konumuna geçebildi. ‘

Şaşırtıcı bir şekilde, Nasa’nın Hubble uzay aracından alınan önceki veriler, WASP-107b’nin çok az metan içerdiğini gösteriyor.

Bayan Piaulet şunları söyledi: ‘Bu tuhaf, çünkü bu tür bir gezegen için metan bol olmalı. Şimdi Hubble’ın gözlemlerini gezegenin yeni kütlesiyle yeniden analiz ederek sonuçları nasıl etkileyeceğini görmek ve metanın yok edilmesini hangi mekanizmaların açıklayabileceğini inceliyoruz.’

Gözlemler ayrıca WASP-107b’nin WASP-107 yıldızının yörüngesinde yalnız olmadığını, WASP-107c adlı başka bir gezegenle birleştiğini ortaya çıkardı.

WASP-107c, Jüpiter’inkinin yaklaşık üçte biri kadar bir kütleye sahip ve merkezi yıldızından WASP-107b’den çok daha uzakta, bir yörüngeyi tamamlamak için sadece 5,7 gün yerine üç yıl alıyor.

İlginç bir şekilde, bu ikinci gezegenin tuhaflığı fazladır, yani yörüngesi daireselden çok ovaldir.

Bayan Piaulet şöyle açıkladı: ‘WASP-107c, bazı açılardan kendi sisteminde olanların hafızasını tuttu.

“Büyük tuhaflığı, WASP-107b için şüphelenilen gibi, önemli yer değiştirmelere yol açabilecek gezegenler arasındaki etkileşimlerle oldukça kaotik bir geçmişe işaret ediyor.”

Ekip, bulguların evrendeki farklı gezegen oluşum mekanizmalarına ışık tutacağını umuyor.

Bayan Piaulet şunları ekledi: ‘Güneş Sistemimizde benzeri bulunmayan WASP-107b gibi dış gezegenler, genel olarak gezegen oluşum mekanizmalarını ve ortaya çıkan çeşitli dış gezegenleri daha iyi anlamamızı sağlıyor. Onları çok detaylı incelememiz için bizi motive ediyor.’

Derleyen: Feyza ÇETİNKOL

Kaynak: dailymail

/Jüpiter Kadar Büyük, Ancak 10 Kat Daha Hafif Bir ‘Pamuk Şeker’ Gezegeni Keşfedildi/