Kızıl Gezegen Mars, antik çağlardan bu yana gözlemlenebilen bir gök cismi. Teknoloji geliştikçe yapılan araştırmalar, bir zamanlar onun da Dünya gibi atmosfere sahip olduğunu gösterdi. Artık gözlemlemekten öteye geçip, oraya gitmeyi planlıyoruz. Peki gidersek atmosferi nasıl oluşturacağız?
Mars hakkındaki gelişmelerin çok hızlı yaşandığı bir dönemdeyiz. NASA, ESA, SpaceX ve Asya kökenli araştırma kuruluşlarının öncülüğünde yapılan gözlemler, bu gezegenin daha önce yaşanabilir koşullara sahip olduğunu gösterdi. Bir zamanlar su döngüsüne sahip olan gezegende belki de hayat vardı, ancak buna dair net bir kanıtımız yok.
NASA, Mars’ın 4 milyar yıl önce sahip olduğu dayanıklı ve yaşanabilir atmosferinin bir güneş fırtınası sonucunda yok olduğunu 2 yıl önce kanıtlamıştı. Bu darbe sonrasında Mars’ın atmosferi inceldi. O zamanlarda Dünya henüz 700 milyon yıl yaşında, lav denizlerinin olduğu fakat yaşamın olmadığı bir gezegendi.
Bilim dünyasında çeşitli tartışmalara neden olan Mars’ı “terraform” etme yani “dünyalaştırma” çalışmalarının en büyük savunucusu Elon Musk’tır. Bu adamın projeleri önemli bir kesim tarafından ciddiye alınsa da Mars’ın atmosferini yeniden oluşturmaya yönelik ciddi sorunlar var. En önemlisi Mars’ın Dünya’nın sahip olduğu kadar güçlü bir manyetik alanı yok. Dünya, bu manyetik alanı sayesinde yeryüzündeki yaşamı saniyeler içerisinde küle dönüştürecek güneş fırtınalarından korunabiliyor. Ayrıca yüzeyinin insan yaşamı için elverişli olmayan zehirli metallere sahip olduğuna yönelik çalışmalar da var.
Peki ya Mars’ın manyetik alanıyla ilgili çözüm önerilerinin olduğunu söylesek?
NASA’nın Mars yüzeyinde kurmayı amaçladığı yapay manyetik alan projesi, insanların güneş fırtınaları ve radyasyonun etkisinden kurtulmalarını sağlayacak. Buna ek olarak Mars yüzeyini yaşanabilir kılmadan önce gezegene giden ilk insanlar, yüzey tesisleriyle yer altı tesisleri inşa edecekler. Bunlar sürekli olarak konuşulan ve tartışılan meseleler. Peki manyetik alan sorununu bir şekilde çözdük, yeni bir atmosfer için oksijen, azot ve karbondioksit gibi gazları mı taşıyacağız? Hayır.
Dünya’da bulunan “Siyanobakteri” ile tanışın:
Gezegenimizdeki sularda yaygın şekilde bulunan siyanobakteriler, güneş ışığı kullanarak fotosentez yapıyorlar. Yani karbondioksitten oksijen üretiyorlar, bunu yaparken çok az enerji tüketiyorlar. Mars’taki kızılötesi ışınların bolluğu, bu bakteriler için ideal bir ortam olduğu düşünülüyor. Hatta Mars’ı insanlardan önce siyanobakterilerin işgal etmesine yönelik planlar yapılıyor.
Siyanobakteriler kaynar su kaynaklarında, suyun çok çok az bulunduğu kayaçlarda bile bulunuyorlar. Bir müjde: Mars’ın atmosferinin %96’sı karbondioksitten oluşuyor. Yani siyanobakterilerin fotosentezle oksijine çevirebilecekleri muhteşem bir koşula sahip. Elbette bir bakteri türünün Mars’ı işgal edip atmosferdeki dengeyi sağlayacak kadar oksijen üretmesi zaman alabilir.
Mars hakkında daha çok sayıda teori, uygulanmayı bekleyen çok fazla bilimsel proje var. İnsanoğlu belki de Mars’a hiç gidemeyecek, ancak denemeden neyin mümkün olduğunu da bilemeyecek.
