Geçtiğimiz günlerde Xiaoing Ren isimli başka bir cerrah ile bir farenin başını diğerine nasıl naklettiklerini açıklayan bir çalışma yayınladı. Ekip aynı çalışmayı başarılı bir şekilde başka hayvanlar üzerinde de denedi.
Canavero’nun çalışmaları sonrasında hayvanların çoğu sadece birkaç gün yaşadı. İki başlı farelerin ortalama 36 saat yaşadığı açıklanırken köpekler hakkında bir bilgi paylaşılmadı. Aslında Canavero hayvanları hayatta tutmayı amaçlamıyor. Her bir deneyi, aynı prosedürün gelecekte insanlar üzerinde uygulanması sürecinde bir kanıt olarak değerlendiriyor.
Bu imkansız görünen fikir Spinal Müsküler Atrofi (SMA) gibi ölümcül hastalıklara sahip olan insanların hayatlarını kurtarmak gibi asil amaçlarla birçok bilim insanı tarafından ele alındı. Fakat uzmanlar bu konuda iyimser değiller.
İşte neden baş naklinin zor olduğunu açıklayan beş madde
1. Baş vücuttan ayrı hayatta kalamaz
Herhangi bir nakilde organ, alıcının vücuduna yerleştirilene kadar hayatta kalmalıdır. Organ vücuttan ayrılır ayrılmaz ölmeye başlar. Bunun için organ soğutularak hücrelerin hayatta kalmak için gerek duyduğu enerji minimuma indirilir. (Böbrekler için 48, karaciğer için 24 ve kalp için 5-10 saat) Fakat bu, karmaşık bir yapıya sahip olan baş için mümkün değildir. Çünkü izole yapıda olmayan baş vücuttan ayrıldıktan sonra süratle kan şekeri düşer ve ölümle sonuçlanacak komaya girer. Fare deneyinde bunu engellemek için Canavero kan dolaşımını sağlayacak üçüncü bir fare kullanmıştır.
Herhangi bir nakilde karşılaşılan sorunlardan bir tanesi de alıcının bağışıklık sisteminin nakle olan tepkisidir. Alıcının bağışıklık sistemi yeni organdaki antijen ismi verilen bağışıklık tetikleyici maddeleri algılar. Eğer bu antijenler, kendi bünyesindekilerle uyuşmazsa yeni organ için kapsamlı bir saldırı başlatır. Bu yüzden nakil öncesinde bağışıklık bastırıcı ilaçlar kullanılır.
Başın çok fazla organı içermesi ve karmaşık oluşu düşünüldüğünde reddedilme riski çok daha fazladır.
3. Ameliyat bir saati geçmemeli
Beyin Cerrahı Robert White 1970’lerde, bugün asla izin verilmeyen bir deneyi yaptı ve vücutları 15 °C derecede soğutulurken bir maymunun başının üzerine diğer maymunun başını nakletti. Maymun, bağışıklık sistemi yeni başı reddedene kadar sekiz gün yaşadı.
White ve Canavero ameliyatın bir saat içinde bitirilmesi konusunda hemfikirler. Canavero ayrıca başların aynı anda vücuttan ayrılmasının gerekli olduğunu da belirtiyor.
4. Baş ve Omurilik uyumu çok zor
Başın yeni vücudu kontrol etmesi için, omurilik ve beynin mükemmel bir şekilde entegre olması gerekiyor.
Maymundaki nakilde entegrasyon başarılı olmadı. Görme, gözlerin hareket etmesi, yemek gibi faaliyetlerin olmasına rağmen vücudun boyundan aşağısı felç halindeydi. Köpekte bu durum gözlenmedi fakat uzmanlar daha somut kanıtlara ihtiyaç duyulduğu kanaatinde.
5. Bu prosedürün insanlar için ele alınmasından önce hayvan denekler üzerinde tamamen kanıtlanmış olması gerekiyor.
Yakın dönemde bizler için baş nakli olası görünmüyor. Özellikle birçok ülkede bu deneylere etik olmadığı gerekçesiyle izin verilmeyeceği düşünüldüğünde, hayvan denekler üzerindeki çalışmaların uzun sürebileceği değerlendiriliyor.