Bilim adamlarının Güneş hakkında yeni şeyler öğrenmesi için, Güneş’i araştıran yeni bir uzay aracı birkaç fotoğraf çekmek zorunda kaldı.
Şubat ayında başlatılan Güneş Yörünge Kaşifi, NASA ve Avrupa Uzay Ajansı (ESA) tarafından ortaklaşa yürütülen ve her gün gördüğümüz Güneş’i tamamen farklı bir şekilde gösteren bir projedir. Dahası, bu görüntüler tam anlamıyla yeni: teleskoplarla donatılmış bu uzay aracı, Güneş’e daha önce bu tür ekipmanlara sahip diğer araştırma araçlarından daha yakın olacak.
Bilim adamları, görevin ilk fotoğraflarında bile “kamp ateşi” adını verdikleri yeni ve çarpıcı bir fenomeni tespit ettiler.
ESA’nın Solar Orbital Explorer’ın proje bilimcisi Daniel Müller, 16 Temmuz’da yapılan bir basın toplantısında şunları söyledi: “Daha önce bir kamerayla güneşe hiç yaklaşmadık. Dahası, bu Güneş Yörünge Kaşifi’nin uzun ve destansı yolculuğunun sadece başlangıcıdır. ”
Solar Orbital Explorer fırlatmadan sonra küçük bir aksaklık keşfetti: Koronavirüs salgını ESA’nın destek kapasitesini sınırladığında, ajans uzay aracının atama işlemini duraklattı. Ancak bu ara uzun sürmedi ve görev, Güneş çevresindeki uzay aracının ilk dönüşüne hazırlık olarak kaldığı yerden devam etti.
Koronavirüs ile lansmandan hemen önce meydana gelen donanım problemleri arasında yer alırken, görev ekibi ilk görüntüler için beklentilerini düşük tuttu.
Kraliyet Belçika Gözlemevi’nde bir uzay fizikçisi ve Solar Orbit Explorer’daki ekipmanlardan birinin baş müfettişi David Berghmans, “Dürüst olmak gerekirse hiçbir beklentim yoktu” dedi.
Ayrıca ilk kez gerçekleştirilen bu yakın uçuşta (ya da günlükte) dün yayınlanan görüntüler elde edildi. Bu hareketle uzay aracı Güneş’in 77 milyon kilometresine ulaştı; bu miktar Dünya’nın yörünge mesafesinin neredeyse yarısı kadardır. Solar Orbit Explorer görev sonunda bu mesafeyi yarıya indirecek.
Ancak bu ilk görüntüler bile caziplerle doludur.
Berghmans, “En küçük ayrıntıda bile ne kadar olduğunu görmek şaşırtıcı” diyor. “Bunu ilk gördüğümüzde inanamadık ve gördüğümüz her şeye çılgın isimler vermeye başladık; kamp ateşleri, karanlık ipler ve hayaletler gibi… En küçük ölçekte bile çok fazla yeni gerçek var. ”
Kamp ateşi güneşte
Bu alanda çalışan bilim adamları, görüntülerin ince ayrıntıları sayesinde tamamen yeni bir özellik buldukları için özellikle heyecanlılar. Bu yapılar, araştırmacıların “kamp ateşleri” lakaplı küçük (Güneşe göre küçük) patlamalardan oluşuyor. Berghmans’a göre, bu kamp ateşlerinden en küçüğü Avrupa’da ortalama bir ülkenin büyüklüğü.
ESA’dan yapılan açıklamada Berghmans, “Bu kamp ateşleri Dünya’dan gözlemleyebileceğimiz Güneş patlamaları küçük akrabaları ve milyon ya da milyar kat daha küçük. Güneş ilk başta sakin görünebilir, ama detaylara baktığımızda bu küçük patlamaları her yerde görebiliriz. ”
Solar Orbit Explorer programında çalışan bilim adamları; Bu kamp ateşlerinin onlarca yıl süren güneş patlamaları için gerçekten küçük olup olmadığından veya daha çarpıcı meslektaşlarından farklı çalışıp çalışmadığından henüz emin değil. Müller, “Herhangi bir bilimsel görüşe ulaşmak için henüz çok erken” diyor.
Ancak araştırmacılar, bu kamp ateşleri üzerinde daha fazla çalışmanın bilim adamlarının Güneş’in önemli gizemlerinden birini çözmesine yardımcı olacağını umuyor: Bu gizem, güneşin taç olarak adlandırılan dış atmosferinin Güneş’in görünür yüzeyinden çok daha sıcak olması…
Güneş’in görünür yüzeyi yaklaşık 55.000 santigrat derece iken, ince taç kısmı herhangi bir ölçüm sistemi altında bir milyon derece görünüyor. Bu uzun zamandır bilim adamlarını karıştırıyor çünkü mantıksal olarak daha serin olmalı, çünkü Güneş’te meydana gelen füzyon fırınından uzak. Solar Orbit Explorer ve NASA’nın Parker Solar Araştırma Aracı gibi yeni görevler, bu bilmeceleri çözmeye yardımcı olmak için tasarlanmıştır.
Bu arada, Parker Solar Araştırma Aracı Solar Orbit Explorer’a çok daha yakın uçacak; çünkü teleskopik ekipman taşımıyor ve sadece yakın çevresini ölçen cihazlar taşıyor. Solar Orbit Explorer her iki ekipmanı da taşır.
Ayrıca, Solar Orbit Explorer’da çalışan bilim adamları, bu ilk görüntülerin sadece bir başlangıç olduğunu ve görevlerin daha fazla keşfe izin vereceğini söylediklerinde kendinden eminler.
“Bugün gösterdiğimiz mevcut verilerin yalnızca yaptığımız teknik testlerin yan ürünleri olduğunu unutmayın. Bu görüntülerde donanım henüz tam olarak yapılandırılmadı ”diyor Berghmans.
Dahası; Güneş şimdi 11 yıllık çalışma döngüsünün en sessiz noktasında. Böylece Güneş Orbit Explorer görev ilerledikçe daha enerjik olgular üzerinde çalışacaktır.
Daha yakın fotoğraflar geliyor
Toplamda 1,5 milyar dolar tutan ve birden fazla işletmeye yayılan Solar Orbit Explorer, Güneş’e doğru yoluna devam ediyor. Bu yolculuk sırasında, uzay aracının yerel ekipmanı sürekli olarak çalışacak. Teleskopik izleyiciler fırsatlara göre açılacak ve kapanacak. Sonra, Kasım 2021’de; bilimsel çalışmalar ciddi şekilde başlayacaktır.
İlk olarak, cihaz birkaç yıl boyunca Güneş’in etrafında dönerek yavaş yavaş yaklaşacaktır. Venüs’ün etrafında dönerek, hızlanacak ve hedefine yaklaşacaktır. Daha sonra uzay aracı Güneş Sisteminin ana düzlemini 2025’te terk edecek ve eğik bir yörüngeyi takip etmeye başlayacak. Bu şekilde, daha önce hiç ayrıntılı olarak görülmeyen Güneş’in kutuplarını görme fırsatı olacak.
Ancak, bilim adamlarının dediği gibi, gelecekteki imgeler daha bilimsel bir perspektife sahiptir; Gönderinin ilk fotoğrafları hakkında hala özel bir şey var.
Müller, “Başlattığımız gece, Güneş Yörünge Kaşifinin Güneş Sisteminin uzak kısımlarına gidip onu keşfedeceği ve… Güneş’i tamamen farklı bir perspektiften göreceği gerçeğiydi” diyor. “Sanki uzay aracı bize yaptığı yolculuktan bir kartpostal göndermiş gibiydi.”
Yazar: Meghan Bartels / Space. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
Dikkat: Sitemiz herkese açık bir platform olduğundan, çox fazla kişi paylaşım yapmaktadır. Sitenizden izinsiz paylaşım yapılması durumunda iletişim bölümünden bildirmeniz yeterlidir.
Kaynak: Popular Science
