Bir gece vakti, Baker-Brown’ın kalmış olduğu otel odasındaki telefon çalar. Tedirgin bir halde telefonu açar, telefonun öteki ucundaki ses, tanımadığı bir sestir ve sinirli bir halde Rusça bir şeyler anlatmaktadır. Baker-Brown, kendisinin KGB tarafınca takip edildiğine ikna olmuştur.
Bugün bile Baker-Brown, KGB’nin onu izlemesinin oldukça olası bulunduğunu düşünüyor, sonuçta, Sovyetler Birliği dağıldığında ülkeyi terk etmeyen nadir yabancılardandı ve sosyalizm karşıtı protestolara karışmıştı. Sadece Londra’ya döndükten sonrasında bile bu paranoyayı atlatamamıştı.
2006 senesinde British Medical Journal‘da, yaşamış olduğu birkaç deneyimden bahseden Baker-Brown, Londra’da da takip edildiğini düşündüğünü, hatta bigün sokakta yürürken kendisine çarpan bir insanın öylece durup; “Kendine dikkat et dostum.” söylediğini söylüyor. Yaşamış olduğu bir başka deneyimde de, telefon kulübesi içerisindeyken arkasını döndüğünde birisinin onun fotoğraflarını çektiğini gördüğünü iddia ediyor.
Korku ve endişenin kontrolü ele geçirdiği Baker-Brown, akşamlarını sık sık evinin köşesinde kendisine sokulmuş bir vaziyette geçiriyordu. Ek olarak fizyolojik olarak da kendi karanlık zihninin içinde girdaplanmış şeklinde psikotik semptomlar yaşıyordu.
Baker-Brown’a şizofreni teşhisi konuldu sadece doktordan almış olduğu tavsiyeler pek de ustalaşmış tavsiyeler değildi. “Çalışamayacağımı kabul etmem gerektiği söylendi, teşhisimin sonsuza dek benimle bulunduğunu kabul etmeliydim.”
Hatta, şizofreni teşhisi konan kişilerin başkalarına sertlik uygulamak yerine kendilerine zarar verme yada istismara uğrama olasılıklarının oldukca daha yüksek olmasına karşın, Baker-Brown’a başkaları için bir tehdit olabileceği söylendi.
“Ben, Stuart Baker-Brown, kimliğimin ve her şeyin ansızın düzmece bir kimlikle değiştirildiğini hissettim.”
Mitler ve Yanlış Yaklaşımlar
Psikoz deneyimlerini yaşayan hepimiz bu deneyimleri değişik yaşar. Fakat Baker-Brown’ın tanı anındaki damgalanma duyguları pek de benzersiz değildir.
University of California’dan bir hukuk profesörü Elyn Saks, bir TED-Ed konuşmasında kendi şizofreni deneyimlerini konu alıyor ve psikotik bir nöbet esnasında acil serviste bir yatağa bağlı kaldığından bahsediyor. “Daha ilkin asla duymadığım bir ses ağzımdan çıktı. Yarı inilti, yarı feryat ve saf dehşet.”
Saks, asla hiç kimseye vurmamasına, zarar vermemesine yada tehdit etmemesine karşın, sonraki saatlerini bir psikiyatri hastanesinde kısıtlamalarda geçirdiğini söylüyor. Kısıtlamaların iyi olması icap ettiğini, hatta psikiyatri hastaları için rahatlatıcı bir tavırla yürütülmesi icap ettiğini sadece bunların ne yazık ki yaşamış olduğu deneyimlerde bu şekilde olmadığını gözlemlediğini söylüyor ve bugün kendisini psikiyatri yanlısı fakat güç karşıtı olarak tanımlıyor.
Toplumun gözünde, şizofreni ve sertlik çoğu zaman birlikteymiş algısı mevcuttur. Bu idrak büyük oranda ender yaşanmış olan sadece yüksek profilli olaylardan meydana gelmektedir. Kendisine şizoaffektif bozukluk (depresyon şeklinde bir duygudurum bozukluğu ile beraber şizofreninin özelliklerini birleştiren bir bozukluk) teşhisi konulmuş olan James Holmes isminde genç bir insanın 2012 senesinde Colorado’daki Aurora tiyatrosunda Batman filminin gece yarısı gösterisinde 12 kişiyi öldürmesi, bozukluğa dair toplumda yanlış damgalanmaların daha da yayılmasına niçin oldu.
Gerçekte ise, şizofrenisi bulunan insanoğlu nadiren sertlik uygular. 2001 senesinde Psychiatric Services‘da piyasaya çıkan bir araştırmada, bozukluğa haiz insanların sertlik içeren bir suçun kurbanı olma olasılığının faili olma olasılığına nazaran 14 kat daha çok bulunduğunu ortaya koydu. Sertlik ve şizforeni üstüne 2002 senesinde British Journal of Psychiatry‘de piyasaya çıkan bir araştırmada ise, suçların yüzde 10’undan daha azının hastalığa atfedilebildiği bulgusuna ulaşıldı. Araştırmacılar, şizofreni ile sertlik davranışı içinde minik bir ilişki olmasına karşın, bunun sadece şizofreninin madde bağımlılığı ile eşleştirildiğinde en kuvvetli bulunduğunu ortaya koydular.
Kendisinin cemiyet için bir tehdit olabileceği söylendiğinde Baker-Brown, bunun daha önceki zihinsel sıhhat mücadelelerinin yanı sıra yalnızlığını ve depresyonunu artırdığını söylüyor. “İlk tanıda, daha çok anlayış ve ümide ihtiyacım vardı. İyi bir yaşam sürebileceğimin ve her türlü zorluktan kurtulabileceğimin söylenmesi gerekiyordu, sadece asla iyileşemeyeceğimi kabul etmem gerektiği ve tüm hayatımın teşhisimle başa çıkmakla ilgili olacağı söylendi. Bunu bir psikiyatri ekibinden duymak benim için yıkıcıydı.”9
Şizofreni Nedir?
Dünya üstünde psikiyatirk bozuklukların tanısında bir rehber olarak kullanılan Diagnostic and Statistical Manual (DSM) 5’e nazaran, bir şahıs, bir ayın büyük bir bölümünde aşağıdaki semptomlardan iki yada daha fazlasını yaşarsa şizofreni teşhisi koymak mümkün olabilir: Sanrılar, halüsinasyonlar, düzensiz konuşma, düzensiz yada katatonik davranış yada konuşma ya da duygu eksikliği şeklinde “negatif semptomlar”.
Bununla beraber, şahıs, eylemleri hakkında yorum icra eden garip sanrılar görüyor yada sesler duyuyorsa, tanı için tek bir emare de yeterlidir. Öte taraftan, bu semptomların kişinin düzgüsel işleyişini etkilemesi ve zaman içinde da devam etmesi gerekir. Kişide depresyon yada manik dönemler var ise, teşhisin bir duygudurum bozukluğu yada şizoaffektif bozukluk olması daha ihtimaller içindedir.
Şizofreni merceğinden dünyanın iyi mi bir şey bulunduğunu idrak etmek zor olsa gerek, bu da bozukluğun tedavisinde ve buna haiz olan insanları kabul etmedeki zorlukları arttırır.
İnternette şizofreni ve benzeri hastalıkları olan insanoğlu, deneyimlerini giderek daha çok paylaşmaya çalışıyor. YouTube’da rahatsızlığı olan insanoğlu hikayelerini anlatıyorlar, korku filmi “The Ring (Halka)” deki minik kızı tüm gün yanlarında görmek şeklinde halüsinasyonlardan bahsediyorlar. Bazıları ise, halüsinasyon yaşamadıklarını sadece konuşma ve davranış düzensizliği şeklinde semptomlar yaşadıklarını konu alıyor.
Bir ilaç şirketi, hakikat hastalardan gelen raporları kullanarak şizofreni deneyimini kişinin kendi bakış açısından simüle eden bir video ile anlatmaya çalışıyor. Fransız bir animasyon olan “Skhizein”, şizofreniyi bir göktaşı çarpmasına ve kişinin gerçekte olduğu yerden tam olarak 91 santimetre uzakta olmasına benzetiyor.
Semptomların bir çok psikotik bir kırılma geçiren insanoğlu için ürkütücüdür. Saks, zihninde yüzbinlerce insanoğlunun ölümünden görevli olduğuna dair sarsılmaz bir inanış edindiğini söylüyor. Bu düşünceleri yalnız rastgele sanrılar olarak değil, kendi gerçekliği hakkında bir şeyler söyleyen işaretler olarak görüyor: “Yüzbinlerce insanı öldürdüğümü söylediğimde, bu kendimi ne kadar fena hissetiğimi söylemenin arkaik bir yoludur. Her ne kadar anlamlı olsa da, hastalara yorumladıkları psikotik emareler anında destek olmuyor.” Baker-Brown ise şizofreni hastalarının sanrısal düşüncelerini hakikat düşüncelerden ayıramadıklarına işaret ediyor ve inanılmış olduğu şeylerin, aslen son aşama düzgüsel bulunduğunu söylüyor.
Kaynak: Bili.Fili.com” Eski Bir Şizofreni Hastasının Bakış açısından Şizofreni Deneyimleri”
https://bilimfili.com/eski-bir-sizofreni-hastasinin-gozunden-sizofreni-deneyimleri
Kaynak: https://www.bizsiziz.com/eski-bir-sizofreni-hastasinin-gozunden-sizofreni-deneyimleri/
