Önceden Dünya’nın yüzde 19’unun insan etkinlikleriyle değiştirilmediği düşünülürken yapılan kapsamlı araştırmalar sonucunda Dünya’nın sadece yüzde 5’ine insan eli değmediği tespit edildi.
Yakın zamanda yayımlanan kapsamlı bir haritaya göre insanların Dünya üzerindeki etkisi eskiden düşünüldüğüne göre çok daha fazla. Global Change Biology adlı dergide yayımlanan harita, önümüzdeki yıllarda Dünya için nasıl bir koruma planı izlememiz gerektiği konusunda bize rehberlik etmeyi amaçlıyor.
Oluşturulan harita, insanlık olarak Dünya yüzeyinin sadece yüzde 5’ine el değdirmediğimizi ortaya koydu. Önceden bu oranın yüzde 19 olduğu düşünülüyordu. Yeryüzündeki karasal alanlar, biyomlar ve ekolojik bölgelerdeki insan kaynaklı 13 etkiyi değerlendirmek için zemin etütleri ve uzaktan algılanan resimlerle elde edilmiş yüksek çözünürlüklü verilerden faydalanıldı.
Etkimiz en çok tropik bölgelerde görülüyor
Araştırmanın sonucunda, ekolojik bölgelerin yüzde 52’sinin, ülkelerin ise yüzde 49’unun insan etkisiyle kısmen değiştirilmiş olduğu kaydedildi. Araştırmanın ortaya koyduğu bir diğer sonuç ise, en az değiştirilen biyomların daha yüksekçe enlemlerde yer aldığı ve tundra, kutupaltı ormanlar, tayga ormanları, iğne yaprakları ormanlardan oluştuğu yönünde. İnsan etkisinin en fazla görüldüğü biyomlar arasında ise geniş yapraklı ve karışık ormanlar gibi tropikal bölgeler var.
Yayımlanan araştırmanın yazarlarından Joe Kiesecker yaptığı açıklama şu ifadelere yer verdi: “Çevre koruma kuruluşları, yeryüzündeki el değmemiş alanları korumanın önceliğimiz olması gerektiği konusunda hemfikir. Ancak sonuçlarımız gösteriyor ki Dünya’nın çok küçük bir kısmı insan aktiviteleri tarafından değiştirilmemiş halde. Yeryüzünün büyük çoğunluğu geri döndürülemez bir noktaya doğru ilerleyen şekilde etkilenmiş durumda.”
Öte yandan, vahşi yaşam alanlarını korumaya odaklanan çevre koruma kuruluşları da mevcut. Örneğin ünlü biyolog E.O Wilson, dünyanın yüzde 50’sinin doğal koruma alanı olarak belirlenmesi gerektiğini savunuyor. 2017 yılında Axios’tan Alison Synder’a konuşan Wilson, bu tür doğal koruma alanlarını genişletmenin nesli tükenebilecek hayvanları kurtarma konusunda hayati önem taşıdığını söylemişti. Wilson verdiği demeçte “Hayvan türlerinin yalnızca beşte birini nesli tükenmekten kurtardık. Dünya genelindeki bütün çabalarımıza rağmen türlerin beşte dördü nesli tükenme yolunda ilerliyor.” ifadelerine yer vermişti.
Kaynak: https://www.dunyahalleri.com/dunyamizin-sadece-yuzde-5ine-el-degmedi/
