İnsan her yaşta yeni bir şey öğrenir ve keşfeder. Evlatların yaşamları öğrenme sürecinde, bilhassa erken yaşlarda kişilik gelişimi açısından oldukça önemlidir.

Bu zamanda bir ebeveynin bilmeden yapmış olduğu minik bir hata, çocuğun kişiliğini ve yaşamının geri kalanında yaşamını negatif etkileyebilir. Psikolog Günel Gürbanova, çocuk yetiştirme mevzusunda atılan 5 yanlış adımı konu alıyor. Sevgili anneler, çocuğunuzun yetiştirilirken negatif komplikasyonlar yaşamasını istemiyorsanız, bir psikoloğun önerebileceği aşağıdaki 5 adımı göz önünde bulundurun:

1) Evladı tüm sorumluluklarından kurtarmak

Gencaile.azca, 2-3 yaşından itibaren evlatların belirli görevleri yerine getirme potansiyeline haiz bulunduğunu bildirmektedir. Anne-babalar ise çocuğa hala çocuk olduğu fikrine dayanarak hiçbir şey vermezler. Bu tür çocuklar büyür, okula gider ve kişisel gereksinimlerini karşılayamaz. Bu yüzden, hem ebeveyn aşırı yük altındadır hem de çocuk kendi gereksinimlerini karşılayamadığı için devamlı olarak birine bağımlıdır ve hatta akranları tarafınca alay mevzusu olur.

2) Ona ne isterse verin

Bazı ailelerin disiplini yoktur ve çocuğun söylediği her şey yapılır. Öteki bir deyişle, aile içinde “çocuk yönetimi” vardır. Bu tür çocuklar egoist davranırlar, mesuliyet duygusu zayıftır yada asla yokturlar, arkadaşlık kurmada güçlük çekerler (paylaşamadıkları için) ve akranlarıyla iletişimde sorun yaşarlar. Böylece çocuk hayatta bir amaç oluşturamadığı için sevinç duyamaz ve doyumsuz hale gelir. Ek olarak disiplinden yoksun olduğundan kuralların olduğu yerde kendini rahatsız hissediyor ve onlara uymakta güçlük çekiyor.

3) Başkalarının önünde eleştirmek

Bir şahıs olarak, eşinizin sevmediğiniz bir özelliği ifade ettiğini ve öteki birçok insanoğlunun bunu duyacağını hayal edin. Iyi mi hissediyorsun? Duygularınız ne olursa olsun, çocuğunuza da aynısını yaptığınızda, aynı duyguları yaşayacaktır. İster halka açık ister hususi olsun, çocuklarınızın hatalarını devamlı olarak azaltmanız gerekir. Devamlı eleştiri çocuklarda tiksinti uyandırır. Devamlı onun yanında olamazsın. Bu yüzden, yanınızdayken ona hata yapma şansı verin ve müdahalenin hakikaten mühim bulunduğunu düşündüğünüzde onu destekleyin. Bir hata yaparak yada hata yapma tehlikesinin üstesinden gelmiş olarak daha iyi öğreneceğinden güvenilir olabilirsiniz. Hatalarınızın ve gerçeklerinizin farkına varmak çocuğunuzun özgüven geliştirmesine destek olacaktır. Yalnız çocuğunuzla ciddi mevzuları tartışın. Ona tek başına verdiğiniz bilgiler kesinlikle daha etkili olacaktır.

4) Söz verdiğinizde, lafınızı tutmayın

Çocuklar davranışlarının çoğunu ebeveynlerini yansılamak ederek model alırlar. Bir ebeveyn çocuğa minik yalanlar söylemenin mesele olamayacağını düşündüğünde ve başını belaya soktuğunda ve sözünü tutmadığında, çocuk öğrenir: “Her kelime yerine getirilemez. Bu yüzden sözümü ebeveynlerime yada öteki insanlara saklamak zorunda değilim.” Çocuklarınıza iyi mi davranacaklarını söylemek, aynı şeyi yaptığınızda onların davranışlarını değiştirecektir. Doğrusu, ilkin değişiklik yapmak istediğiniz davranışları değiştirmelisiniz.

5) “olmamalı” kelimesini “olmamalı” kelimesiyle karıştırın

Psikoloji alanındaki araştırmalara bakılırsa, bir çocuğa “hayır” kelimesinin söylenmesi suçluluk, sınırlama yada tersine direnç yaratır. Bunu bilen anne babalar, evlatları için sınırlar koyamazlar. Bunu söylersem çocuk üstünde fena bir tesiri olabileceğini düşünüyorlar. Bununla beraber, bir ebeveynin doğru yönü vermemesi durumunda, çocuğun doğru yolu bulana kadar ciddi sorunları olabileceğini unutmamak önemlidir. Mesela, “Fazlaca çaldın, süre kaybediyorsun, 2 alacaksın, dur ve çalış” demek yerine, “Bugün fazlaca çaldın ve şimdi derslerimizi beraber yapalım” kabul edebilirsiniz. Böylece çocuğunuzla arkadaşlık kurduğunuzda ebeveynlik durumunuzu terk etmeyeceksiniz.