Alzheimer İlerlemesini Gösteren Görüntüleme Tekniği
‘Raman’ optik teknolojisi yardımıyla, Hollanda’daki University of Twente’den araştırmacılar, Alzheimer hastalığı ve hastalığın gösterdiği progresyondan etkilenmiş beyin dokusunun görüntülerini elde etmeyi ve değişimi gözlemlemeyi başardı. Alzheimer’dan etkilenen beyin bölgelerinin çevrelerinin de gözlemlenmesini sağlayan görüntüleme tekniği ile değişimler oldukça kesin bir şekilde belirlenebiliyor.
Alzheimer hastalığı beyin dokusu içerisinde özellikle de sinir hücreleri arasında biriken yüksek protein miktarları ile ilişkilendirilmiştir. Plaklar veya birbirine dolaşık amiloid beta (veya tau) proteinlerinin sebep olduğu Alzheimer hastalığının etkilediği beyin bölgelerinin artık Raman görüntülemesi ile net görüntüleri elde edilebiliyor. Oldukça ilgi çekici olan bu teknik yalnızca bahsi geçen spesifik proteinleri değil aynı zamanda bu proteinlerin varlığından etkilenen su ve yağların da bölgedeki varlığını tespit edebiliyor. Araştırmacılar bu tekniği kullanarak, beynini bağışlamış olan üçü Alzheimer hastası dört gönüllünün beynini çalışarak deneylerini yürüttü.
Geçiş Bölgeleri
Bu yol ile, etkilenmiş beyin bölgesi keskin ve temiz bir şekilde diğer alanlardan ayrılarak belirlenip ortaya çıkarılabiliyor. Görüntünün işlenmesinin ardından da, sağlıklı fazdan hastalıktan etkilenme fazına geçmekte olan dokular da görünür hale geliyor. Araştırmacılar bu verilerden yola çıkarak ve daha fazla beyin üzerinde bu incelemelerini gerçekleştirerek hastalığın beyin dokusunda nasıl yayılmakta olduğunu da öğrenebilmeyi ve sebeplerini anlayabilmeyi hedefliyor. Sağlıklı bir insanın beyin dokusunda bile, protein aktivitesinin gerçekleşmeye başladığı alanlar tespit edilebildi. Bilimciler, bunun da nörodejeneratif hastalıkların ilk işareti olarak tanınabileceğini öne sürüyorlar.
Raman mikroskobu, kimyasal bileşik ve maddeleri tespit edebilmek için lazer ışınlarını kullanıyor. Kimyasallardan yansıyan ve kimyasallara çarparak moleküler ve organizasyonel yapılarından dolayı saçılan ışınların enerjisi, gözlemlenen örnekteki maddesel varlıkla ilgili bir emare sayılıyor ve oldukça kesin görüntüler elde ediliyor.
İncelenen 4 beyin örneğinin her birinde bu yöntemle, 4096 lazer spektrası incelendi. Raman’ın en büyük avantajlarından biri olarak, kimyasalların ön müdahaleye ihtiyaç duymaması. Bir maddeyi başka bir etiket molekülle işaretlemeye ihtiyaç duymayan Raman tekniği bu anlamda güüçlü bir teknik olarak kabul görüyor.
Hücre seviyesi
Bu durumda, Raman tekniği beynin vücut dışında iken analiz edilmesini sağladı ancak teknik beyin canlı vücudunda iken de kullanılabilir ve hatta ameliyat sırasında belirli alanların tespitini sağlayabilirdi. MR, PET ve bilgisayarlı tomografi (CT) görüntüleme tekniklerinin aksine, Raman görüntüleme tekniği etkilenen bölgeleri, hatta hücre seviyesinden daha küçük bölgelerin etki altında kalmışlar ise, görüntülenmelerini sağlayabiliyor. Üstelik bu oldukça büyük bir tutarlılık ve doğruluk oranı ile yapılabiliyor.
Aynı üniversiteden Medikal Hücre Biyofiziği grubundan Cees Otto, İspanya, Avusturya ve Leiden University’den araştırmacılar ile birlikte çalışmalarını Scientific Reports‘da yayımladı.
Kaynak:https://bilimfili.com/alzheimer-ilerlemesini-gosteren-goruntuleme-teknigi/
